Pluktuin: wat kun je doen in juli & augustus?

Om te begrijpen wanneer je van een bloem kunt plukken is het wel zo handig om ook te weten hoe de groeicyclus verloopt van eenjarigen, of eigenlijk van praktisch elk soort plant waar bloemen uit komen.

Een plant begint met blad. Dat blad zet door zonlicht op het blad het licht om in energie (fotosynthese). Die energie zorgt er samen met vocht voor dat de plant kan groeien. Tussen al het blad ontstaan na een tijdje knoppen. Op het moment dat die knoppen groter worden schieten ze met lange stelen de lucht in, zeker als het zowel regent als warm is zoals de afgelopen tijd.

Zodra je de knoppen ziet opzwellen weet je dat ze bijna opengaan. De knop barst open en je ziet de bloemblaadjes tevoorschijn komen. Dat is een goed moment om te plukken. Als je de bloem niet plukt, zal ze een paar dagen bloeien, waarna een zaaddoos begint te ontstaan. Zodra dat gebeurt begint de plant haar energie te gebruiken om zaad te maken, en stopt ze soms zelfs helemaal met knoppen maken, zoals bij lathyrus. De zaaddoos zal langzaam rijpen, droger worden tot je zaadjes hoort als je de zaaddoos schudt. Je kunt dit bijvoorbeeld bij Juffertje in het groen mooi zien.

Omdat een plant zich zal gaan focussen op zaadproductie als je de bloemen niet weghaalt, hoor je altijd dat er wordt geadviseerd om uitgebloeide bloemen weg te plukken. Als je zelf geen zaden wilt oogsten moet je dus vooral blijven plukken! Ook als je de bloemen niet wilt hebben voor een vaas is het verstandig om te voorkomen dat ze zaad kunnen gaan maken.

Plukken doe je dus het liefst als je de knop open ziet gaan, dan is de bloem vers. Natuurlijk kan het ook later, maar dan staan ze gewoon minder lang in een vaas. De planten groeien nog door wanneer ze al bloeien, dus het kan zijn dat de plant nu nog vrij klein oogt. Dan knip je de bloemen nog even niet af, alleen de knop haal je weg. Zodra de plant groter is kun je er meer van af knippen en knip je gewoon zo ver als je nodig hebt in lengte.

Plukken kun je het beste vroeg in de ochtend doen, en anders laat op de avond, dan zijn de stelen nog volgezogen met water. Zet ze direct in koud water en laat ze een nachtje drinken om bij te komen. Schuin afsnijden mag en een drupje chloor kan, maar hoeft niet als je het water eens in de twee dagen verschoont (en dat oude water kun je gewoon in de border gooien in plaats van door de gootsteen). Zet je geplukte bloemen niet in de volle zon, dan houden de bloemen het langer vol. Het allerleukste aan bloemen uit eigen tuin is dat je het niet kunt verpesten - er komen toch weer nieuwe!

Tweejarigen zijn zaden die je in de zomer zaait, zodat ze het jaar daarna mooi bloeien in je tuin. Voorbeelden van tweejarigen zijn stokrozen, judaspenning, en de vaste plant akelei. Die kun je dus nu zaaien, zoals we dat ook in het voorjaar hebben gedaan, en plant je deze in de herfst uit in de tuin. Sommige soorten kun je ook in de herfst direct in de tuin zaaien, vaak de vroegbloeiende eenjarige soorten zoals papaver, damastbloem, lupine maar ook lathyrus.

In deze en afgelopen periode heb je waarschijnlijk veel last gehad van slakken en luizen. Dat is altijd een lastig ding in de tuin, want je ziet al je geliefde planten opgevreten worden nog voor ze maar een bloem hebben kunnen kweken.

Luizen

Als je last hebt van zwarte of groene luis kun je dit doen: vul een terracotta potje met stro en zet deze op z'n kop op een stok, of hang het boven je planten. Daar gaan oorwurmen in kruipen en die eten je luizen op. Het klinkt niet lekker, maar je hebt er nauwelijks last van en je bent mooi af van die luizen. Een andere hele bekende oplosser is natuurlijk het lieveheersbeestje. Als je die kunt aantrekken helpt dat ook.

Een andere manier om je tuin zowel te voeden als luizen te bestrijden, is het toepassen van smeerwortel- of brandnetelgier. Dat is inderdaad zo erg als het klinkt, maar wel heel effectief. Je verzamelt een winkeltas vol verse brandnetels of smeerwortel, ze mogen nog niet bloeien (en met handschoen uiteraard). Pluk wat hoger of op een plek waar honden niet kunnen plassen. Doe die in een ton waar je een deksel voor hebt en giet er water over heen tot het onderstaat. Laat dat twee weken staan en roer om de zoveel dagen om. Het meurt ongelofelijk erg, dus draag altijd handschoenen. Na twee weken zeef je het zodat je een concentraat overhoudt. Dit gebruik je in de tuin: 1 liter gier op 10 liter water, 1 op 10 dus. Sproei daarmee je tuin, liefst de bodem en niet het blad, en je tuin wordt er onwijs gezond van én dus minder vatbaar voor plagen.

Slakken

Tegen slakken helpt het om je bodem te bedekken met schors of snippers, maar ook gestampte eierschalen kun je gebruiken, of kleine aquarium grind. Daar kruipen slakken niet graag overheen, dus blijven ze uit de buurt.

Maak je niet al te veel zorgen als slakken bijvoorbeeld je dahlia’s aanvreten, tenzij ze ook de steel opeten lopen ze meestal gewoon weer opnieuw uit.

Ook Tanja is weer druk aan de slag geweest met een toffe DIY voor in je tuin, op je balkon of dakterras: verhoogde plantenbakken. Voor deze plantenbakken heeft ze bloempotten gebruikt die gemaakt zijn plantvezels. Bekijk het stappenplan van de verhoogde plantenbakken en ga zelf aan de slag!